 โรคเวียนศีรษะหลายท่านคงเคยเป็นโรคเวียนศีรษะ คนไข้มักจะมีชื่อเรียกต่างๆกันดังนี้ มึนศีรษะ งงศีรษะ บ้านหมุน หนักศีรษะ เป็นลม แม้ว่าภาวะนี้จะพบบ่อยแต่ส่วนใหญ่มักจะไม่ร้ายแรง สาเหตุที่พบได้บ่อยคือ จากหูชั้นใน และจากระบบความดันโลหิต การพิจารณาของโรคเวียนศีรษะ
เมื่อท่านไปพบหมอด้วยอาการเวียนศีรษะหมอจะถามหลายคำถาม และท่านต้องตอบให้ตรงคำถามเพื่อการพิจารณาที่ถูกต้อง
การจะพิจารณาและรักษาจะต้องทำการทราบก่อนว่าอาการเวียนศีรษะที่ท่านเป็นอยู่เป็นชนิดไหน ซึ่งแบ่งเป็นชนิดใหญ่ๆได้ 4 ชนิด
1. เป็นอาการที่สิ่งแวดล้อมรอบตัวหมุน การเปลี่ยนท่า เช่นหันหน้าหรือการเปลี่ยนจากนอนเป็นนั่งจะทำให้เกิดอาการหมุน คนไข้มักจะนอนหลับตา หากลืมตาบ้านจะหมุนทำให้เกิดอาการคลื่นไส้อาเจียน สาเหตุเกิดจากโรคของหูชั้นใน โรคที่เป็นสาเหตุได้แก่
-เมื่อท่านหันศีรษะหรือพลิกตัวจะทำให้ท่านเวียนศีรษะบ้านหมุนเกิดจากโรคหูชั้นใน
-Vestibular neuronitis (labyrinthitis) เกิดจาการอักเสบของหูชั้นในจากเชื้อไวรัส
-เกิดจากน้ำเลี้ยงในหูชั้นในเพิ่มขึ้น
-Acoustic neuroma เกิดจากเนื้องอกกดเส้นประสาท
-ทำให้เกิดอาการเวียนศีรษะเช่น Aspirin, streptomycin, gentamicin, caffeine, alcohol และยาโรคความดันโลหิตสูงและโรคหัวใจ
2. อาการหน้ามืดเป็นลม Fainting มักเกิดขณะนั่งหรือนอนแล้วลุกขึ้นยืนคนไข้จะรู้สึกเป็นลม หน้ามืด มีอาการใจสั่น เหงื่อออก หน้าซีด ต้องนอนหรือนั่งจึงจะดีขึ้นที่สำคัญคือจะไม่หมดสติ บางคนมีคลื่นไส้ สาเหตุ
-ความดันโลหิตต่ำ เมื่อท่านลุกขึ้นยืนเลือดจะไหลไปที่เท้าเนื่องจากแรงโน้มถ่วง ร่างกายจะปรับตัวโดยการบีบตัวของหลอดเลือดดำเพื่อให้เลือดกลับไปที่หัวใจเพิ่มนอกจากนั้นหัวใจจะเต้นเร็วขึ้น การปรับตัวทั้งสองเป็นการทำงานของระบบประสาทอัตโนมัติ คนไข้ที่มีภาวะนี้อาจจะเกิดจากยาลดความดันโลหิต การเจ็บป่วยทำให้ได้รับน้ำไม่พอ คนไข้ขาดน้ำอย่างรุนแรงเช่นท้องร่วงหรืออาเจียน หัวใจเต้นเร็วไปหรือช้าไป
3. โรคของระบบประสาทอัตโนมัติเช่นโรคเบาหวาน คนไข้ที่นอนนานๆ คนไข้เหล่านี้จะมีภาวะเลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอชั่วคราวทำให้เกิดอาการหน้ามืด
-เลือดไปเลี้ยงสมองไม่พอจากโรคหลอดเลือดสมองตีบ โรคหัวใจวาย หัวใจเต้นผิดจังหวะ
-คนไข้ที่มีอาการหนักศีรษะมึนๆ คนไข้รู้สึกมึนในศีรษะสาเหตุที่พบบ่อยได้แก่ โรคหูชั้นใน โรคเครียด
-เวียนศีรษะแบบเดินเซทรงตัวไม่ได้ คนไข้จะมีอาการทรงตัวไม่ได้เวลาเดิน โรคที่เป็นสาเหตุได้แก่
โรคหูชั้นใน โรคของระบบประสาท
-คนไข้ที่เป็นโรคข้อเสื่อมและกล้ามเนื้ออ่อนแรงทำให้ทรงตัวลำบาก
4. จากยา เช่นยานอนหลับ ยากันชัก การตรวจพิจารณา
แสดงท่าตรวจให้นั่งแล้วนอนโดยหันศีรษะไปด้านซ้ายและด้านขวา หลังจากที่หมอทราบชนิดของเวียนศีรษะ หมอจะตรวจหรือสั่งการตรวจเพิ่มเพื่อการพิจารณาที่ถูกต้อง
ชนิดของเวียนศีรษะ
การเวียนศีรษะแบบบ้านหมุน
-ตรวจระบบหู
-ตรวจตาว่ามีการกระตุก
-ตรวจการได้ยิน
-ตรวจจมูก คอ
เวียนศีรษะแบบหน้ามืดเป็นลม
-ตรวจชีพขจร วัดความดัน
-ตรวจคลื่นไฟฟ้าหัวใจ
-ตรวจการทำงานของหัวใจ เช่น ultrasound หัวใจ
-วัดความดันท่านอนและยืน
เวียนศีรษะแบบหนักๆศีรษะ
-ตรวจทางจิตว่ามีความเครียดหรือไม่
-อาจจะให้หายใจแรงๆดูว่ามีอาการหรือไม่
เวียนศีรษะแบบเดินเซ
-ตรวจระบบการทรงตัวโดยการยืนหลับตา
-ตรวจระบบประสาท
อาการเวียนศีรษะที่ต้องปรึกษาหมอ
-เวียนศีรษะร่วมกับอาการหมดสติ
-ตามัว
-หูหนวก
-พูดลำบาก
-อ่อนแรงแขนขา
-ชาแขนขา
-เวียนศีรษะบ้านหมุน
-เวียนศีรษะจนทำงานประจำไม่ได้
-หากสงสัยว่าเกิดจากยาควรปรึกษาหมอ
-หากมีอาการมึนๆมากกว่า 3 สัปดาห์
-มีอาการอื่นร่วมเช่น แน่นหน้าอก หรือมีอาการอื่นร่วมด้วย
อาการเหล่านี้อาจจะเป็นอาการเตือนของเนื้องอกในสมอง เส้นเลือดในสมองตีบ การดูแลตัวเองเบื้องต้น
-นอนพักจนอาการเริ่มดีขึ้น
-อย่าเปลี่ยนท่าอย่างกระทันหัน
-หันศีรษะช้าๆ
-หลีกเลี่ยงสาเหตุที่ทำให้เลือดไปเลี้ยงสมองลดลงเช่นเกลือ ยาบางชนิด
-หลีกเลี่ยงปัจจัยที่กระตุ้นเช่น ความเครียด ภูมิแพ้
-หลีกเลี่ยงพฤติกรรมบางอย่างเช่นการขับยานพาหนะ การปีนบันได
-หลีกเลี่ยงการอ่านหนังสือขณะอยู่ในยานพาหนะเพราะอาจจะทำให้เกิดเมารถ เมาเรือ
-หลีกเลี่ยงกลิ่นฉุน
-ยาแก้เวียนศีรษะ เช่น meclizine, dimenhydrinate, promethazine, scopolamine, atropine or diazepam |
|
